تحلیلی بر نقش پدافند غیرعامل در امنیت راهبردی کلانشهرها

Authors

  • علی جوزی خمسلویی کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان
  • هدی جواهران کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان
Abstract:

ماهیت و جوهره‌ی شهر با مسائل مختلفی از قبیل موضوعات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، فیزیکی، قضایی و محیطی پیوند خورده است. بنابراین معنی و مفهوم «امنیت شهری» مسأله‌ای ترکیبی و پیچیده است. زیرا که شهر از واحدهای ملی و جهانی بسیاری تأثیر می‌پذیرد. لذا امروزه یکی از مباحث بسیار مهم در تأمین امنیت کلانشهرها؛ طراحی فضای قابل دفاع شهر می‌باشد. این فضاها می‌تواند شامل طراحی فضاهای مسکونی ایمن، یکپارچه‌سازی فضای عمومی با دیگر کاربری‌ها (مراکز تجاری، ادارات دولتی و سایر ارگان‌های مهم)، کنترل تراکم جمعیت در مناطق مهم شهر در زمان‌های مختلف و بهینه‌سازی سیستم‌های حمل‌ونقل و مدیریت بحران باشد. با دستیابی به اطلاعات جامع و داده‌های کلی می‌توان نقشه‌ی بحران شهر را تهیه کرد و با اجرای راهکارهای بهینه‌، ایمنی و امنیت شهری را ارتقا بخشید. الگوی تغییرات فضایی در شهرها و همچنین چارچوب کلی کاربری اراضی شهری مهمترین موضوعاتی هستند که در بحث ایمنی و امنیت شهری؛ اهمیت برنامه‌ریزی پدافند غیرعامل را در شهرها بیان می‌کنند. برنامه‌ریزی فضایی شهرها یکی از مهمترین اهرم‌هایی است که آسیب‌پذیری مناطق مختلف شهری را در مقابل بحران‌های طبیعی و انسانی در موقعیت‌های مکانی و زمانی مختلف نشان می‌دهد. مسأله‌ی ایمنی و امنیت شهری به الگوهای بسیار پیچیده‌ای از علل تراکمی و اثرات چندگانه بستگی دارد. زیرا علل ناامنی در شهرها از مبانی بسیار مختلفی ناشی می‌شود. پیچیدگی الگوها حاکی از این است که تفاسیر ساده و تشریح علل خاص این مسائل برای بهینه‌سازی ایمنی و امنیت شهری ارزش محدودی دارد. این مقاله با هدف ارزیابی نقش پدافند غیرعامل در تأمین و بهینه‌سازی امنیت کلانشهرها و ارایه‌ی راهبردهای بنیادین در جهت کاهش بحران‌های ثانویه (بعد از وقوع بحران‌های اولیه از قبیل سیل، زلزله، آتش‌سوزی و آشوب‌های شهری) تدوین شده است. به نظر می‌رسد رویکرد پدافند غیرعامل دیدگاه راهبردی جدیدی در پایه‌ریزی امنیت کلانشهرها در جهت ساخت شهری سالم و ایمن می‌باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

توسعه فرهنگ پدافند غیرعامل در امنیت کشور

     امروزه جنگ و کشمکش به صورت خواسته یا ناخواسته با زندگی و حیات جوامع بشری آمیخته شده‏است و در بسیاری از موارد به نظر می‏رسد که هیچ راه گریزی از آن وجود ندارد. در عین حال روش ها، قواعد و اصول جنگ با توجه به ‏ا‏مکانات و توانمندی‏ها و دانش موجود در هر جامعه و عوامل موثر دیگر دچار تغییر و تحول اساسی گردیده ‏است. در شرایط کنونی پدافند غیرعامل جزء اصول جدایی ناپذیر جنگ‏ها محسوب شده به طوری‏ که در...

full text

تحلیلی بر نقش پدافند غیرعامل در کلان‌شهر تبریز با رویکرد مدیریت بحران

 مدیریت بحران مجموعه‌ای از چاره‌جویی‌ها و تصمیماتی است که در مقابله با بحران انجام می‌‌شود و هدف آن کاهش روند بحران، کنترل و رفع بحران است. پدافند غیرعامل به ویژه در زیرگروه بحران‌های انسانی پدیده‌ای پویا و متحرک است. ازاین‌رو می‌تواند در اولویت تلاش‌های علمی و پژوهشی قرار بگیرد. بنابراین نقش پدافند غیرعامل در این زمینه پررنگ‌تر شده است. هدف اصلی این پژوهش تحلیل نقش پدافند غیرعامل در مواقع بروز...

full text

جستاری بر نقش و جایگاه امنیت شهری در پدافند غیرعامل (مورد: شهر شیراز)

       امنیت دارای دو عنصر اساسی تهدید و فرصت است و برقراری امنیت منوط به رهایی نسبی از تهدید و بهره گیری بهینه از فرصت هاست، از طرفی پدافند غیرعامل در راستای حفظ جان مردم، تضمین امنیت افراد، صیانت از تمامیت ارضی و حاکمیت ملی در همه مواقع در برابر هرگونه شرایط، موقعیت و هرگونه تجاوز برای دفاع از شهر در برابر هر نوع تهدیدی مطرح می‌گردد.  بر این مبنا در پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش امنیت شهری در پ...

full text

توسعه فرهنگ پدافند غیرعامل در امنیت کشور

امروزه جنگ و کشمکش به صورت خواسته یا ناخواسته با زندگی و حیات جوامع بشری آمیخته شده‏است و در بسیاری از موارد به نظر می‏رسد که هیچ راه گریزی از آن وجود ندارد. در عین حال روش ها، قواعد و اصول جنگ با توجه به ‏ا‏مکانات و توانمندی‏ها و دانش موجود در هر جامعه و عوامل موثر دیگر دچار تغییر و تحول اساسی گردیده ‏است. در شرایط کنونی پدافند غیرعامل جزء اصول جدایی ناپذیر جنگ‏ها محسوب شده به طوری‏ که در جهان...

full text

تأثیر مؤلفه‌های مدیریت دانش بر پدافند غیرعامل

مقدمه: محیط پیرامونی بشر همواره مستعد وقوع انواع بحران­ها و تهدیدات است و ضرورت اتخاذ تصمیم صحیح در این شرایط که مستلزم به‌کارگیری دانش می­باشد امری انکارناپذیر است. با توجه به اینکه امروزه پدافند غیرعامل نقش مهمی در کاهش آسیب‌پذیری ایفا کرده است هدف این پژوهش بررسی تأثیرمؤلفه­های مدیریت دانش بر پدافند غیرعامل در سازمان جمعیت هلال‌احمر استان سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از سازمان‌های تأثیرگذا...

full text

سنجش و پهنه بندی راهبردی پدافند غیرعامل در بافت تاریخی شهری (مطالعه موردی شهر دزفول)

ﺑﺎﻓﺖ ﻗﺪﻳﻢ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻳﮑﻲ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻬﻢ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺷﻬﺮﻱ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ برای فراهم نمودن امنیت و کاهش بحران در آن، نیاز به رعایت اصول پدافند غیرعامل دارد. بافت­های قدیم ا شهر دزفول، به دلیل قرار گرفتن در استان مرزی اهمیت بسیاری پیدا می­کند و در طول دفاع مقدس آسیب­ زیادی دیده است. هدف اصلی پژوهش یافتن راهکارهای بهسازی بافت قدیم شهر بر اساس اصول ﭘﺪﺍﻓﻨﺪ ﻏﻴﺮﻋﺎﻣﻞ بوده است پژوهش حاضر با رویکرد توسعه­ای – کاربر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 22  issue 87

pages  87- 92

publication date 2013-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023